BRES, 1986
Omslag: Carolien Stikker
In Tao, Teilhard en Westers Denken wordt verband gelegd tussen de intuïtieve en spontane wijsheid van de taoïstische filosofen van meer dan tweeduizend jaar geleden, het Teilhardiaanse evolutie-beeld uit de twintigste eeuw en recente ontwikkelingen in het westerse denken. De verrassende samenhang tussen deze drie benaderingen leidt tot de verwachting van een wezenlijke transformatie in de menselijke samenleving en haar rol in het voortbestaan van onze aardbol. Deze verandering zal doorwerken in de rol van het individu, de politiek, het bedrijfsleven en alle andere vormen van menselijke gemeenschappen. Behandeld wordt waarom en hoe met name de westerse wereld in een fase van oververzadiging is terechtgekomen die de noodzaak en de verwachting wettigt van een nieuwe discontinuïteit in het aardse evolutieproces. De vooruitgang in de wereld werd de laatste eeuwen vooral beschouwd vanuit het gezichtspunt van de menselijke samenleving, een antropocentrische visie. De nieuwe fase van vooruitgang zal zich richten op de hele aarde, de gehele natuur, een bio-centrische visie.
Inleiding Tao, Teilhard en Westers Denken
Met dit boek zou ik mensen willen bereiken die niet noodzakelijk geschoold zijn op het gebied van geloof, filosofie of wetenschap. Het is een poging de lezer te laten nadenken over de eenvoudige vraag die de mens zich van tijd tot tijd stelt: wie ben ik en wat doe ik hier?
De oude Chinese taoïstische filosofen hadden daar een aantal interessante antwoorden op, gebaseerd op een intuïtief, spontaan en oorspronkelijk denken. Doordat de christelijke en wetenschappelijke levenshouding in toenemende mate de mens van de natuur deed vervreemden, is de westerse wereld grotendeels haar intuïtie, spontaniteit en originaliteit ten aanzien van dit onderwerp kwijtgeraakt. Teilhard de Chardin was een van de eerste westerse denkers die de ware samenhang van de uiteenlopende invloeden waaraan de westerse samenleving blootstaat, opnieuw aantoonde. Hij heeft de verscheidenheid van krachten weer met elkaar verzoend binnen de dynamiek van het evolutieproces.
In dit onderzoek probeer ik een gemeenschappelijke noemer in het Chinese en Teilhardiaanse denken te ontdekken tegen de achtergrond van de ontwikkeling van het westerse denken gedurende de laatste 2000 jaar. Ik heb hiervoor een aantal belangrijke vraagstukken waarmee de mensheid geconfronteerd wordt, uitgekozen. De voorlopige conclusies die uit deze aanpak volgen, bieden een samenhangende maar open blik op de aarde, de mens en het universum van nu. De voorliggende visie zou van dienst kunnen zijn bij individuele overpeinzing en ontwikkeling alsook bij het uitdenken van gemeenschappelijke acties en strategieën.
Also in English (The Transformation Factor) und Deutsch (Tao, Teilhard und das westliche Denken).
Lees hier de hele inleiding en het woord vooraf in pdf.
Tao, Teilhard en Westers Denken